محققان دانشگاه تهران در راستای به‌کارگیری فناوری تعمیر خطوط زیرزمین بدون حفاری، موفق به ساخت یک ربات تعمیرکار شدند.
علیرضا هادی، عضو هیات علمی دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران و مجری طرح، با اعلام این مطلب گفت: پروژه‌های طراحی و ساخت در زمینه رباتیک بازرسی خطوط لوله، به منظور پاسخ به یکی از نیازها و معضلات جدی در محیط شهری یعنی دسترسی به تأسیسات زیرزمینی شهری، بازرسی و تعمیرات آنها تعریف می‌شود.
وی افزود: از طریق این ربات‌ها می‌توانیم تاسیساتی که در زیرزمین قرار گرفته و همچنین لوله‌های زیر زمین را بدون حفاری، بازرسی و ایرادها را برطرف کنیم.
هادی ادامه داد: معمولا در خطوط لوله تاسیسات زیرزمینی به ویژه شبکه‌های فاضلاب، مسائلی مانند وارد شدن ریشه درخت، ورود انشعابات خانگی به درون لوله و ایجاد شکستگی و تغییر شکل لوله در اثر نشست زمین به وجود می‌آید که همگی باعث انسداد و پس‌زدگی لوله می‌شود.
عضو هیات علمی دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران تاکید کرد: برای رفع این ایرادها و مسائل می‌توان از ربات‌ها استفاده کرد؛ به گونه‌ای که از طریق یک ربات، زوائدی که داخل لوله ایجاد می‌شود را شناسایی و زوائد را برطرف کنیم. البته این کار بدون حفاری انجام می‌شود.
مجری این طرح ادامه داد: از ابزارهای رباتیک بازرسی که از محرکه‌های الکتریکی بهره می‌گیرد، نمونه‌های مختلفی به صنعت عرضه شده است. در نمونه ربات‌های تعمیرکار توسعه‌یافته، از سیستم محرک هیدرولیکی و پنوماتیکی استفاده شده است، یعنی روغن پرفشار و هوای فشرده استفاده شده تا بتواند ابزار پرقدرتی را برای انجام مأموریت در داخل لوله فراهم کند.
هادی با تشریح ویژگی‌های ربات تعمیرکار ویژه تعمیر خطوط زیرزمین بدون حفاری که توسط محققان دانشگاه تهران ساخته شده است، گفت: این ربات دارای چند درجه آزادی است که این درجات آزادی مختلف از راه دور کنترل می‌شود و پس از ورود به شبکه، به نقطه مورد نظر هدایت و کار قطع زوائد را انجام می‌دهد.
به گفته وی، این پروژه در مرحله پژوهش و نمونه‌سازی است و یک نمونه از آن ساخته شده است که در صورت عملیاتی شدن تولید نمونه‌های بیشتر، برای اولین بار در کشور تجاری‌سازی خواهد شد.
عضو هیات علمی دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران یادآور شد: این محصول در شرکت‌های آب و فاضلاب و شهرداری‌ها در شهرهای مختلف برای ترمیم و حل مشکلات شبکه‌های آب و فاضلاب شهری کاربرد دارد، ولی در همه صنایع برای ترمیم خطوط لوله مفید خواهد بود.
مجری این طرح اظهار داشت: افزایش سرعت انجام عملیات، کاهش چشمگیر هزینه‌های ریالی و اجتماعی و افزایش بهره‌وری از تاسیسات موجود، از نتایج این طرح خواهد بود.
به گزارش دانشگاه تهران، با ساخت ربات ویژه تعمیر و قطع زوائد داخل لوله توسط محققان دانشگاه تهران، هزینه‌های مالی و اجتماعی شهرها کاهش یافته است و به‌کارگیری فناوری تعمیر خطوط زیرزمین بدون حفاری محقق می‌شود.