گزارش نگاهی به آخرین وضعیت طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی

✅گزارش// نگاهی به آخرین وضعیت طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی؛
⭕️انسداد 42 هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور/ ممانعت از اضافه برداشت دو میلیارد مترمکعبی منابع آب زیرزمینی/ نصب 32 هزار دستگاه کنتور فهام بر روی چاه‌ها

🔴براساس گزارش وزارت نیرو، اجرای طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی در کشور موجب شده تاکنون بیش از 42 هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور مسدود گردیده و از اضافه برداشت حدود دو میلیارد مترمکعب منابع آب سفره‌های زیرزمینی ممانعت به عمل آید.

🔴در حال حاضر منابع آب زیرزمینی کشور به دلیل برداشت بیش از حد و خشکسالی‌های متوالی سالیان اخیر به وضعیت بحرانی رسیده است به طوری که تشدید افت سطح آب زیرزمینی و کسری مخزن در آبخوان‌ها ممنوعیت 388 محدوده از 609 محدوده مطالعاتی کشور را به دنبال داشته است.

🔴هم‌اکنون آبخوان‌های کشور، سالانه با میانگین کسری حجم مخزن معادل 5.7 میلیارد متر مکعب مواجه هستند. در 47 سال اخیر مخازن آب زیرزمینی با کسری مخزن 125 میلیارد متر مکعبی مواجه شده‌اند که بیش از 90 میلیارد مترمکعب آن در بیست سال اخیر، 80 میلیاردمترمکعب آن در پانزده سال اخیر و 38 میلیارد مترمکعب آن مربوط به دوره کوتاه هفت سال گذشته است که این موضوع آینده‌ای چالش برانگیز را برای بخش‌های وسیعی از کشور رقم زده و خواهد زد.

🔴منابع آب زیرزمینی در تأمین آب بخش‌های مختلف کشاورزی، صنعت و شرب کشور سهم موثر و عمده‌ای دارد و تمدن و حیات بخش وسیعی از کشور به آن وابسته است. در وضعیت کنونی  سهم منابع زیرزمینی در تأمین آب کشور (کشاورزی، صنعت و شرب در کشور) بالغ بر 55 درصد نسبت به کل منابع آب می‌باشد.

🔴نکته حائز اهمیت نقش مهم منابع آب زیرزمینی در تامین نیاز آب شرب آحاد جامعه است که 63 درصد آن از طریق آب‌های زیرزمینی تأمین شده و آب‌های سطحی سهم 37 درصدی را به خود تخصیص می‌دهند. البته در بخش تامین آب شرب روستایی سهم آب‌های زیرزمینی بالغ بر 80 درصد است.

🔴وابستگی صرف یا حداکثری بخش‌های زیادی از کشور مثل استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، کرمان، یزد، اصفهان، فارس و استان‌های حاشیه سواحل جنوبی، زنجان، مرکزی، لرستان، قزوین، کردستان و حتی استان‌هایی نظیر چهارمحال و بختیاری و گلستان به آب‌های زیرزمینی، خود از الزامات توجه به این مهم است.

🔴بی‌توجهی به تأمین و تخصیص اعتبارات مورد نیاز حفاظت از این منابع، باعث مشهود شدن پیامدهای کنونی و بحرانی شدن وضعیت آبخوان‌های کشور شده است، به‌طوری که هم اکنون در کشور کسری مخزن و افت شدید سطح آب باعث کمبود آب و عدم قطعیت در تأمین آب کلان‌شهرهای کشور از جمله تهران و حتی تأمین آب پنج هزار و 500 روستای کشور با تانکر گردیده است.

🔴با توجه به وضعیت بحرانی منابع آب زیرزمینی، وزارت نیرو در سال 1393 طرح احیا و تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی را تدوین و پس از تصویب در پانزدهمین جلسه شورای عالی آب از سال 1394 در کل کشور به اجرا گذاشت.
 
💢انسداد 42 هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور/ اصلاح و تعدیل پروانه 74 هزار حلقه چاه

🔴بررسی عملکرد طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی کشور از ابتدای شروع برنامه تاکنون حکایت از انسداد 42 هزار و 188 حلقه چاه غیرمجاز دارد که سهم امسال دو هزار و 962 حلقه بوده است.

🔴تاکنون حدود 32 هزار دستگاه کنتور فهام، 55 هزار دستگاه کنتور هوشمند آب و برق و 6000 هزار کنتور هوشمند حجمی بر روی چاه‌های کشور نصب شده است. همچنین از ابتدای اجرای طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی تاکنون پروانه بهره‌برداری 74 هزار و 371 حلقه چاه اصلاح و تعدیل شده است.

🔴اجرای طرح در این مدت موجب شده تا از اضافه برداشت حدود دو میلیارد مترمکعب منابع سفره‌های زیرزمینی ممانعت به عمل آید.